Ubuntu is een manier van leven waar we allemaal iets van kunnen leren. Er is sprake van ubuntu als mensen zich verenigen rond een gemeenschappelijk belang. In onze chaotische en vaak verwarrende wereld zijn de waarden van ubuntu belangrijker dan ooit. Want alleen als we samenwerken, kunnen we onze verschillen en problemen overwinnen. Wie we ook zijn, waar we ook wonen en uit welke cultuur we ook afkomstig zijn, ubuntu helpt ons om in harmonie en vrede samen te leven.
Het leven in onze huidige maatschappij is ingewikkeld. Er bestaat een schat aan zelfhulpboeken waarin een poging wordt gedaan om ons daarbij te helpen. We moeten mediteren, reflecteren en diep in ons zelf graven om antwoorden te krijgen, omdat dat de enige plek is waar ze te vinden zijn. Het begrip ‘zelfzorg’ is een beweging op zich geworden.
Zelfonderzoek op zijn tijd kan nuttig zijn maar ubuntu leert ons om bij het zoeken naar antwoorden ook buiten onszelf te kijken. Bij ubuntu gaat het erom dat je het grotere geheel ziet, de andere kant van het verhaal. Ubuntu draait om contact zoeken met onze medemensen bij wie we misschien troost vinden of vervulling, of het gevoel ergens bij te horen – dingen waar we allemaal naar verlangen. Ubuntu maakt duidelijk dat iemand niets is zonder andere mensen. Iedereen hoort erbij en ras, geloof of kleur doen er niet toe. Ubuntu accepteert en respecteert onze verschillen.
Het concept ‘ubuntu’ is terug te vinden in bijna alle Afrikaanse Bantoetalen. Het woord heeft dezelfde herkomst als het woord bantoe (dat ‘mensen’ betekent) en duidt bijna altijd op het belang van een gemeenschap en relaties. Het idee ubuntu komt het best tot uiting in zowel het Xhosa als het Zoeloe, in het gezegde ‘umuntu, ngumuntu, ngabantu’, wat ‘iemand is iemand door andere mensen’ betekent. Het is een gezegde dat in alle Afrikaanse talen van Zuid-Afrika bestaat. Het woord ubuntu, of woorden die er nauw aan verwant zijn, vind je ook terug in veel andere Afrikaanse landen en culturen.
Ik ben vorig jaar met ubuntu in aanraking gekomen toen ik in het ziekenhuis lag. Omdat ik deels Afrikaans bloed in mijn aderen heb stromen ben ik mij meer in dat land gaan verdiepen. En ubuntu kwam al snel op mijn pad. Ik vind het een filosofie die passend is bij de hedendaagse wereld. En waarschijnlijk ook altijd passend zal blijven. De komende tijd zal ik jullie mee nemen in de lessen van ubuntu. Het heeft mij veel gebracht en wie weet brengt het jullie ook iets.
1 Pingback