Op 5 mei vieren we in Nederland de vrijheid. We herdenken het einde van de Tweede Wereldoorlog, de bevrijding van onderdrukking en angst. Op pleinen door het hele land klinken muziek, woorden van hoop en herinnering. Bevrijdingsfestivals brengen mensen samen. Maar wat betekent vrijheid, als je het niet alleen politiek of historisch bekijkt, maar ook persoonlijk en existentieel?
Recht om te zijn wie je bent
Voor mij – en voor velen met mij – is vrijheid meer dan een datum in de geschiedenis. Vrijheid raakt aan identiteit, aan bestaansrecht. Het is het recht om te zijn wie je bent, zonder je te hoeven aanpassen, verbergen of verantwoorden. Zeker als je, zoals ik, leeft met vragen over afkomst of als je je thuis voelt binnen de lhbtiq+-gemeenschap, kan vrijheid een thema zijn dat diep onder de huid zit.
Want hoe vrij ben je werkelijk als je identiteit wordt bevraagd? Als je geschiedenis onvolledig is? Als je liefde niet altijd wordt erkend? Dan is vrijheid geen vanzelfsprekendheid, maar een innerlijk proces. Een pad dat je bewandelt, soms hobbelig, soms met heldere vergezichten.
Vooruit kijken
Bevrijdingsdag nodigt ons uit om niet alleen terug te kijken, maar ook vooruit. Naar de vrijheden die nog bevochten moeten worden. Naar de stemmen die nog te vaak ongehoord blijven. Naar de mensen die, ondanks de viering buiten, van binnen nog worstelen met ruimte om te ademen, te zijn, te bestaan.
Juist op deze dag mogen we stilstaan bij wat vrijheid werkelijk betekent. Niet alleen voor het volk, maar voor het individu. Niet alleen op papier, maar in het dagelijks leven. Vrijheid is niet af. Ze is een uitnodiging om steeds opnieuw te kiezen voor verbinding, voor authenticiteit, voor moed.
Je hoort erbij
Op het festivalplein, in de muziek, in het samenzijn: daar kan iets openbreken. Een gevoel van ruimte, van thuiskomen, van herkenning. En dat is misschien wel het mooiste wat vrijheid kan zijn – dat ieder mens mag voelen: ik hoor erbij. Ik mag er zijn. Ik bén er.
Want pas als ieder mens zichzelf mag zijn, is vrijheid echt compleet.